Ook in Edam-Volendam gaat de kruik te water tot hij barst.

KLADBLOK

                                              

Als politieke spanningen niet in toom worden gehouden ontstaat er vanzelf een situatie waarin dat alleen nog maar opgelost kan worden met onvermijdelijke acties om daar een einde aan te maken. In de kern is dat wat er is gebeurd toen een meerderheid in de gemeenteraad zich gedwongen voelde om twee wethouders te ontslaan.

Na zo’n gebeurtenis volgt het politieke spel van ‘zwartepieten’. Wie krijgt de schuld. Zeker met gemeenteraadsverkiezingen in het verschiet zullen partijen alles uit de kast halen om de kiezer duidelijk te maken wat die er van zou moeten vinden. Het elkaar de schuld geven en overladen met verwijten is maar al te menselijk. Het is echter de vraag of de tijd is aangebroken dat partijen zich gaan afvragen of het niet beter zou zijn om tot bezinning te komen.

Als ik alles overzie zijn er vele schuldigen en is er sprake van een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de ontstane situatie. Men heeft het samen zo ver laten komen. In de oplopende spanningen zijn het de fracties van CDA en Volendam|80 geweest die de laatste fatale zet in het politieke spel hebben gedaan. Ze hebben de minister van Binnenlandse Zaken gevraagd of het besluit tot huisvesting van ambtenaren in de aangekochte panden van het Hoogheemraadschap in aanmerking komt voor vernietiging. Dan speel je politiek gezien met vuur en provoceer je op een manier die een tegenreactie uitlokt.

De ingediende motie van wantrouwen die over de handelwijzen en communicatie van het college richting gemeenteraad, burgers en ondernemers ging werd onderbouwd met tal van voorbeelden en was op zich terecht. Het feitelijke probleem op de achtergrond was echter dat de communicatie binnen de gemeenteraad volkomen verstoord is geraakt. Rond een aantal onderwerpen zijn de verhoudingen gepolariseerd geraakt en dan is een escalatie niet te vermijden.

De discussie binnen de gemeenteraad ging niet meer over feiten, maar over de interpretaties van feiten. In dat verband verdient de gehele gemeenteraad een brevet van onvermogen. Hoewel de partijen PvdA, GroenLinks en VVD, voor zover ik het kan overzien, een helder en logisch voorstel hebben gedaan in verband met de huisvesting, kan ze worden aangerekend dat ze te terughoudend zijn geweest in de politieke arena en daardoor niet in staat zijn geweest de tikkende bom tijdig onschadelijk te maken. De andere partijen CDA, LK en Volendam|80 valt te verwijten dat ze al vroeg zijn gestopt met het luisteren naar de argumenten van de anderen en die vooral bestreden met veronderstellingen, overdrijving en opportunistisch verzet.

Het college is allesbehalve verstandig omgesprongen met de situatie. Dat ze formeel niet wisten dat de fracties van beide wethouders bezig waren het omstreden besluit vernietigd te krijgen, is natuurlijk ongeloofwaardig. Het verwijt dat ze bezig waren de uitvoering van het besluit te traineren was dan ook niet zonder grond. Rond zo’n situatie groeit er een verschil tussen wat mensen zeggen te doen en wat anderen daarvan waarnemen. De gepresenteerde beweegredenen kloppen niet met het waargenomen handelen. Het gaat dan niet meer om de waarheid zelf, maar wat als waarheid wordt gepresenteerd. Dat is funest voor het vertrouwen. Er is ook sprake van minachting van de waarheid en als gevolg daarvan minachting voor de personen die naar de waarheid zoeken.

Ik zie het als de inflatie van het politieke handelen. Burgers worden bedrogen  met een uiterst eenzijdige en bevooroordeelde voorstelling van zaken en opgeroepen om de anderen als vijand te zien. Dat is de feitelijke crisis die zich in Edam-Volendam heeft voltrokken. Die gang van zaken is dan ook datgene wat iedereen bezig zou moeten houden omdat daar het probleem ligt dat opgelost moet worden. Smoezen, verkeerde voorstellingen van zaken moeten direct worden aangepakt. Als je het laat sudderen, groeien die uit tot irritaties die op langere termijn niet meer beheersbaar zijn.

De motie van wantrouwen gold voor het gehele college, dus ook voor de burgemeester. Omdat hij door de kroon benoemd is, kan hij niet ontslagen worden. Maar het gebeurde kan niet zonder gevolgen blijven. Als voorzitter van de gemeenteraad en van het college is hij niet slagvaardig en krachtdadig genoeg gebleken om de meest betrokkenen tot de orde te roepen. Als burgemeester heb je dan gefaald. Dat is een hard oordeel, maar daar kan men niet van weglopen. Bij de noodzaak om het politieke bedrijf weer gezond te maken is dat een onderdeel van essentieel belang.