B&W Edam-Volendam veroorzaakt politieke crisis

                                      

KLADBLOK

Een gewaarschuwd mens telt voor twee, luidt het gezegde. De leden van het college van B&W van Edam-Volendam werden in de raadsvergadering van 12 september 2013 gewaarschuwd met een motie van afkeuring. De gemeenteraad was door eigenmachtig optreden van het college voor voldongen feiten gesteld. De motie van VVD, PvdA en GroenLinks sprak haar afkeuring uit omdat de raad niet actief, niet tijdig en onjuist door het college was geïnformeerd.

Achter de motie schuilt een sterke verdeeldheid over de van het Hoogheemraadschap gekochte panden. De gemeenteraad besloot tot die aankoop om de goed geoutilleerde vergaderzaal waar ze gebruik van maakte, te behouden. Pogingen om de rest te verhuren of te verkopen zijn mislukt. De kantoorpanden staan al drie jaar leeg en drukken pijnlijk op de begroting. Voor de indieners van de motie was die situatie reden om er voor te pleiten de leegstaande kantoorruimte in gebruik te laten nemen door de gemeente. De dependance van het stadskantoor aan de Mgr. Veermanlaan zou dan moeten worden verlaten. Sindsdien is er sprake van oorlog. Rapporten vliegen over en weer, worden betwist en inwoners van de gemeente weten al lang niet meer wie er gelijk heeft. De motie van afkeuring werd veroorzaakt omdat het college in de zomer van 2013 het pand aan de Mgr. Veermanlaan liet opknappen zonder de gemeenteraad te informeren.

De partijen VVD, PvdA en GroenLinks lieten een eigen onafhankelijk onderzoek in stellen naar de kosten van het in gebruik nemen van de panden in Edam en concludeerden op basis daarvan dat die oplossing financieel het meest aantrekkelijk was. Omdat ze samen in de gemeenteraad een meerderheid bezitten, slaagden ze er in de vergadering van 7 november 2013 in om de gemeenteraad te laten besluiten de panden in gebruik te nemen.

Het college dat het besluit zou moeten uitvoeren, gebruikte haar bestuurlijke macht voor tegenwerking. Ondanks het feit dat de gemeenteraad het besluit op 19 december 2013 nog een keer bekrachtigde, liet het college de volgende dag weten dat ze gestopt was met de uitvoering van het besluit. De PvdA reageerde verbolgen: “Het College lijkt dus willens en wetens niet te willen uitvoeren wat de meerderheid van de Gemeenteraad wil: Het gebouw aan de Schepenmakersdijk gereed maken voor huisvesting Ambtenaren. In het politieke spel heeft dit over het algemeen verregaande consequenties.”

Inmiddels is de zaak verder geëscaleerd. Op zaterdag 11 januari 2014 hebben de PvdA, VVD en GroenLinks in een brief aan de burgemeester als voorzitter van de gemeenteraad de zaak op scherp gezet. Ze schrijven: “Wij vragen daarom op basis van het Reglement van Orde, om een interpellatie te houden bij de eerstvolgende raadsvergadering van 23 januari. Daarbij zullen wij het college vragen om haar handelswijze en communicatie, waar een patroon in zit, nader toe te lichten en te verantwoorden.”

Voor het college wordt het nu een kwestie van buigen of barsten. Wetenswaardig is dat er sinds de zomer 2013 sprake is van een minderheidscollege en dat de burgemeester de portefeuille financiën beheert.

De andere partijen in de gemeenteraad, waarvan het CDA en Volendam|80 in het college vertegenwoordigd zijn, hebben zich eveneens niet neergelegd bij het besluit en hebben de geldigheid daarvan betwist. Het is mede daardoor een volledig gepolariseerde situatie geworden die niet meer te overbruggen lijkt. Het college lijkt aan te sturen op een krachtmeting in een politiek spel dat als doel lijkt te hebben vooral de Volendamse kiezers ervan te overtuigen dat het niet om koele cijfers gaat maar om een Edamse machtsgreep. In Volendam ligt dat gevoelig. De tegenstrevers worden dan ook informeel neergezet als ‘Edamse partijen’ terwijl dat predicaat alleen maar van toepassing is op de PvdA die in Volendam maar weinig aanhang heeft.

De keuze voor de plaats van huisvesting van ambtenaren, in Edam of Volendam, is niet de belangrijkste kwestie. Die gaat wat mij betreft over de integriteit van het bestuur van de gemeente. Het college van B&W van Edam-Volendam lijkt volledig overtuigd te zijn van haar eigen gelijk in deze kwestie en lijkt daarom niet bereid te zijn het hoofd te buigen voor een raadsmeerderheid. Haar aanpak wekt de indruk te zijn gebaseerd  op de overtuiging dat het doel de middelen heiligt.  

Democratie is gebaseerd op meerderheidsbesluiten. Als zo’n besluit is genomen geldt dat voor iedereen. Dat zijn de spelregels. Als een gemeenteraad een besluit neemt, heeft een college dat uit te voeren. Het college in Edam-Volendam  laat zien niet bereid te zijn om iets uit te voeren dat niet in overeenstemming is met haar opvattingen. Ze houdt hardnekkig vast aan haar eigen gelijk en gebruikt haar bestuurlijke mogelijkheden om dat tegen de wens van de meerderheid in, na te streven. Dat lijkt op machtsmisbruik.

Het interpellatiedebat zal plaatsvinden op de geplande raadsvergadering van 23 januari. Als het college niet inbindt zal er wel een motie van wantrouwen worden aangenomen. Dan komt er na een gele kaart een rode kaart. Wellicht is  voor de commissaris van de koning de  tijd aangebroken om eens een bezoek aan Edam-Volendam te brengen.