Gemeenteraad (Edam-Volendam) maakte drie keer sprong in het duister.

KLADBLOK EXTRA

Het was op mijn horloge precies 23.37 uur toen burgemeester van Beek de raadsvergadering opende. Voor die tijd was er al heel wat vergaderd in de bespreekrondes die aan de raadsvergadering zelf voorafgaan. Als over een onderwerp in de bespreekronde overeenstemming wordt bereikt, wordt het een hamerstuk. Lukt dat niet, dan wordt er in de raadsvergadering verder over gesproken en soms gestemd. Als het een heftig onderwerp is, kan het een latertje worden. Dat is eigenlijk het enige bezwaar tegen deze vorm. Wie is er na vier uur vergaderen nog fris? In feite begint de raadsvergadering dan ook meestal als de meeste aanwezigen eigenlijk naar huis willen.

Bestemmingsplan Europaplein/Zeestraat

Het bestemmingsplan is digitaal opvraagbaar op de website van de gemeente. Het is een lijvig stuk dat ook nog eens een groot aantal bijlagen bevat. Het werd geen hamerstuk. GroenLinks wilde in de raadsvergadering nog een amendement indienen, maar trok dat na een korte bespreking weer in. De partij wilde absolute zekerheid hebben dat wijzigingen van het bestemmingsplan –een bevoegdheid van het college van B&W-  eerst de gemeenteraad zouden passeren. Die belofte had wethouder Kes tijdens de voorbespreking al meerdere keren gedaan. Ook nu herhaalde ze het weer, maar legde wel de nadruk op wijzigingen die invloed hebben op de begroting.  Andere partijen steunden  het amendement niet.

Bij de voorbespreking hadden alle partijen al laten weten wel akkoord te kunnen gaan met het bestemmingsplan omdat het consoliderend en conserverend van aard was. De term consoliderend (vastleggend) kwam als een mantra regelmatig terug en was eigenlijk het enige waarover partijen het eens waren. Het bestemmingsplan neemt de huidige situatie als uitgangspunt en laar daarnaast de toekomstige ontwikkelingsmogelijkheden zien. Over die toekomst bestaat er tussen de raadspartijen grote meningsverschillen. Het CDA zegt het klein en gezellig te willen houden en ziet niets in grootschalige plannen. De PvdA wilde zelfs dat de bevolking zich via een referendum over die toekomst uit zou kunnen spreken.

Als andere uiterste leek het de partij VD|80 niet ver genoeg kunnen gaan omdat ze bestedingen in de regio naar Volendam wil terug halen. Maar eigenlijk ging bij dit bestemmingsplan nog helemaal niet over de toekomst. Dat komt nog. Zodra het weer aan de orde is, zal blijken of de gemeenteraad met dit besluit een sprong in het duister heeft gemaakt. Stel dat er wel een voorstel voor een grootschalige ontwikkeling komt en dat die binnen het bestemmingsplan past. Pas dan zal blijken waar de partijen echt voor staan. In het bestemmingsplan wordt bijvoorbeeld aangegeven dat er ruimte is in de Oude Kom voor een agressief levensmiddelenconcern, Lidl bijvoorbeeld. Als die met een goed voorstel naar de gemeente gaat, heeft die weinig mogelijkheden om nee te zeggen. Als er boven die winkel dan nog een aantal seniorenflats komen (er mogen er zestig gebouwd worden) dan is er eigenlijk ook een parkeergarage nodig. Dan is er misschien ook wel reden om de Zeestraat aanzienlijk te versmallen. Precies daar, een ontwikkeling die in gang wordt gezet door de eerste dominosteen die valt,  zat de angst van Lijst Kras en wethouder Kes nam die angst niet weg. Partijen als het CDA die nog de illusie zeggen te hebben dat het kleinschalig en gezellig kan worden, deden dat met een zelfvertrouwen waar geen enkele reden voor was. Lijst Kras stond min of meer alleen en kan in de toekomst wellicht het CDA er nog aan herinneren dat ze gewaarschuwd waren.

Er zijn ook kansen. De toekomst van het gebied is in handen van  de direct betrokken bewoners en winkeliers. Als zij er in slagen om de gebiedsontwikkeling zelf gezamenlijk vorm te geven, kan het inderdaad nog gezellig worden.

Achterstand in rioleringsonderhoud

De rioleringsheffing voor de inwoners van Edam gaat de komende tien jaar ieder jaar een stapje omhoog en zal uiteindelijk een fors bedrag worden. Het lijkt onvermijdelijk. Er is een achterstand in onderhoud. Geen enkele partij had er dan ook moeite mee, al waren er heel wat vragen. Het duidelijkst waren die van Lijst Kras. Fractievoorzitter Kras verzuchtte dat hij absoluut niet wist waar hij mee instemde. Volgens hem waren er in de toekomst nog zoveel variabelen en zoveel tegenvallers als meevallers mogelijk, dat het geraamde budget eigenlijk geen enkel houvast bood. Hoeveel van de riolering nog goed is en niet vervangen hoeft te worden, was niet bekend. We zien wel wat we tegenkomen, was dan ook zo’n beetje het idee. In feite was het dan ook een sprong in het duister. Een gemakkelijke sprong, de inwoner betaalt immers alles via een verhoging van de rioolheffing.

Wat wordt het met de regio?

Een regiofunctionaris probeerde  uit te leggen waar het met de regio naar toe moet. Eigenlijk stond er maar één ding vast. Dat was de vervoersregio. Het rijk heeft dat bindend opgelegd. Geen slechte zaak, al wilde GroenLinks graag weten of in de plannen het milieu en het landschap voldoende aandacht kregen. Maar dat was weer een zaak van de provincie. Er werden veel vragen gesteld en aan de hand daarvan was het al snel duidelijk dat er weinig zinnigs kan worden gezegd over wat de regio tot haar taak zal krijgen. Al weer een sprong in het duister. Verder gaan zonder dat je weet waarheen. De samenstellende delen van de regio, de gemeenten, kunnen die toekomst niet zelf bepalen. Het hangt ook van het rijk en de provincie af. In de NRC van 29 november 2013 wijzen deskundigen erop dat de toename van gemeenschappelijke regelingen het werk van een raadslid bijna onmogelijk maken. De dossiers worden te complex om goed te kunnen beoordelen.

Kun je straks vanaf de Dijk het IJsselmeer nog zien?

Eigenlijk gaat de gemeente daar niet over. Dat wordt bepaald door het Hoogheemraadschap. Er komt geen diepwand om de bestaande dijk te versterken. Dat wordt te duur. Wethouder Kes legde daarom de raad een ingelast punt voor. Ze zag kans om het Hoogheemraadschap ervan te overtuigen dat ter hoogte van Volendam de aan te leggen beschermingsdijk, die voor de bestaande komt, zo laag zou moeten worden dat je het IJsselmeer nog zou kunnen zien. Niet onbelangrijk. GroenLinks daagde de wethouder uit om toch voor die diepwand te gaan. “Ze kan zo goed haar poot stijf houden”, zei Nico van Straalen van GrL. De rest van de raad werd daar even vrolijk van, maar zond de wethouder naar het overleg met het Hoogheemraadschap om in er ieder geval die lage dijk uit te slepen.

Verder

Het was eigenlijk een rustige avond in de raadszaal van Edam-Volendam. Ondanks dat er verstrekkende (bestemmingsplan) en kostbare (riolering) besluiten werden genomen, verliep alles in bedaarlijke rust. en eensgezindheid. De enige die zich liet verleiden om af en toe even uit te pakken was Nico Karhof van VD|80. Hij had het met name gemunt op GroenLinks en Lijst Kras. Hij deed mij denken aan een oudste broer die bij alle discussies op een verjaardagsavond het laatste woord wil hebben en iedereen op zijn plaats zet. Hij viel op door de wijze waarop hij de gemeenteraad angst aan probeerde te jagen voor wat er zou gebeuren als Volendam zijn centrum niet verregaand  vernieuwt. Hij vertelde bijvoorbeeld dat er een grote versmarkt komt in Purmerend. Daar zouden ze hebben gezegd dat je je op Volendam moet richten omdat daar het geld zit. Borreltafelpraat die gemakkelijk onderuit valt te halen. Maar niemand probeerde het serieus. Wat VD|80 betreft moet Volendam in de vaart der volken omhoog worden gestoten, ook al zit daar bijna niemand op te wachten. Maar er zijn nu wel kansen te over voor handige projectontwikkelaars.

Hoe nu verder

De gemeenteraad zit de rit uit tot de volgende verkiezingen. Het gemankeerde college van CDA en VD|80 mag tot dan blijven zitten. De verkiezingsstrijd is ingezet. VD|80 en LK jagen de Volendamse kiezer angst aan. Die moeten op een Volendamse partij stemmen om te voorkomen dat ‘Edammer partijen’ de macht overnemen. Een trieste zaak eigenlijk. Er is maar één typische Edamse partij, de PvdA.  Die gaat ongetwijfeld proberen iets minder Edams te lijken en heeft twee Volendammers prominent op de kandidatenlijst gezet. De politieke verhoudingen voor na de verkiezingen zullen worden bepaald door de vraag of de Volendamse kiezer zich angst laat aanjagen.

                                                                                   

Het CDA (in Edam-Volendam) verkoopt illusies over het Europaplein

KLADBLOK

‘Als je de steun wilt van het volk, laat ze dan illusies zien, want als je ze de waarheid vertelt, zullen ze je stenigen’. Aan deze aanbeveling voor politici door Machiavelli moest ik denken toen ik in de NiVo (van 20 november 2013) kennis nam van de visie van het CDA op de ontwikkeling van het centrum van Volendam.

Op het eerste gezicht is het een saai stuk. Voor wie alle discussies over het onderwerp heeft gevolgd zijn er echter wel interessante dingen te lezen. In het stuk maakt het CDA bijvoorbeeld duidelijk dat ze zich volledig afkeert van de grootschalige plannen die coalitiegenoot VD|80 voor het centrum koestert. De plannen van die partij en haar wethouder Kes worden definitief en grondig afgewezen.

Het CDA maakt echter ook duidelijk dat het vasthoudt aan het omstreden besluit om het Europaplein autovrij te maken. Het zijn de winkeliers en een aantal bezoekers van het centrum die zich daar met hand en tand tegen verzetten. Ik maak er geen geheim van dat ik daarbij hoor. In mijn visie is parkeren de enige logische bestemming van dat plein.  Echter, iedereen die dat ook vindt, loopt tegen de belangen van twee heel verschillende partijen op.

Op de eerste plaats gaat het om ‘linkse’ belangen. Daar vinden ze dat we beter de fiets of het Openbaar Vervoer kunnen nemen om ons te verplaatsen. Ze zijn gek op het plaatje van de fietsende moeder met volle boodschappentassen en een kind voor- en achterop.  Zeg ‘auto’ en ze zeggen: ‘weg ermee’. De auto’s verbannen ze dan ook het liefst naar een plek waar niemand ze kan zien.

Dan hebben we ook nog ‘rechts’. Die willen het nog wel eens voor de auto en de winkeliers opnemen. Maar in dit geval even niet.  Hoewel de grootschalige plannen van VD|80 door ‘rechts’ worden afgewezen, doen ze dat omdat een ander ‘grootschalig’ plan hen drijft. Ze willen namelijk het toeristisch gebied dat zich overwegend tot de fameuze Dijk beperkt uitbreiden tot het centrum van Volendam. Het zijn vooral de VVD en het CDA die zich daar voor inspannen en dat doen ze al sinds er plannen waren voor het verblijfstoerisme en de bouw van het Marinapark.

In die plannen speelt het Europaplein een centrale en principiële rol. Het moet een verblijfsgebied worden in plaats van een parkeerterrein. Volgens het CDA moet het plein ‘een belangrijke en waardevolle rol gaan spelen als kloppend hart en ontmoetingsplek voor de eigen burgers, winkelend publiek van buiten en toeristen’. Een ronkende zin die niet meer dan een illusie beschrijft. Pleinen in Nederland liggen er als regel kaal, winderig en ongebruikt bij omdat de weersomstandigheden in Nederland alleen aardig zijn voor pleinen die beschut liggen. Zo’n plein is het Europaplein helaas niet. De westenwinden die vanaf de brede Zeestraat worden aangevoerd maken het plein alleen maar een aangenaam verblijfsgebied op de zeldzame zomerse dagen waarop de westenwinden het even af laten weten. Maar ja, als je steun van de bevolking wilt krijgen voor plannen, kun je beter illusies verkopen dan de waarheid vertellen. En die waarheid is simpel. Meer dan een ‘kijkplein’ zal het nooit worden.

De oostwand en de zuidwand van het plein moeten wat het CDA (en de VVD) betreft een andere uitstraling krijgen. Het verouderde gebouw aan de oostwand waar vroeger het postkantoor zat en nu een winkel moet vervangen worden voor een gebouw met een ‘Volendamse’ uitstraling. De Zuidwand die gevormd wordt door de Ventersgracht en waar nu een rijtje woningen staat, moet vervangen worden door een ‘Volendamse’ wand met winkeltjes, een restaurant, eetcafé of bistro. Woningen daar moeten bij verkoop aan de gemeente worden aangeboden. Het is een merkwaardige zaak. De bewoners van de Ventersgracht spelen een belangrijke rol bij het betwisten van de functie van het plein. Ze willen dat de auto’s voor hun deur verdwijnen. Maar op de lange duur zijn zij het die zullen verdwijnen in de plannen van het CDA.

Het zijn naar mijn idee de begerige ogen van projectontwikkelaars die van het Europaplein een betwist gebied hebben gemaakt. Bouwen in dat gebied levert mooie verdienmodellen op. Om die reden was het CDA in het verleden al eens een heftig tegenstander van de herbouw van het cultureel centrum PX bij het plein en vertikte ze het om een eenduidig antwoord te geven op de vraag waarom ze daar tegen was.

Uiteindelijk gaat het om de grote vraag of het CDA harde argumenten heeft. Het winkelhart van Volendam moet volgens het CDA een impuls krijgen en volgens haar is iedereen daarbij gebaat. Dat winkels het door veranderde koopgewoonten steeds moeilijker krijgen, beseffen ze bij het CDA wel. Dat staat haar onnadenkende plannen voor uitbreiding van het winkelgebied echter niet in de weg. Dat winkels om te floreren vooral aangewezen zijn op comfortabele parkeermogelijkheden, ziet het CDA voor het gemak maar even over het hoofd. Dat is een probleem. Als er al iets ontbreekt aan het huidige winkelhart van Volendam zijn dat niet winkels, maar juist voldoende parkeermogelijkheden. En daar is het Europaplein dus uitermate geschikt voor.

Het is niet de eerste keer dat er met gelegenheidsargumenten wordt gewerkt. Toen het Marinapark gebouwd moest worden, was het argument dat verblijfstoerisme het teruglopend dagtoerisme moest opvangen. Het dagtoerisme heeft nog steeds geen daling laten zien. Bij het Marinapark is het (onnodige) middel erger gebleken dan de kwaal. Dat zou een waarschuwing moeten zijn.

nb. bijna precies een jaar geleden -25 november 2012- schreef ik al eerder over het Europaplein:
http://hardewoorden.blogspot.nl/2013/11/de-brink-van-volendam.html

De Jozefsschool moet blijven

KLADBLOK

                                                         

 De SKOV, de katholieke koepel die al het onderwijs in Volendam beheert, heeft bekend gemaakt dat de bijna honderdjarige St. Jozefsschool in aanmerking komt voor een sterfhuisconstructie. Omdat het aantal geboorten in Volendam afneemt, zijn er minder scholen nodig. Ingewijden menen overigens dat in de nabije toekomst er minstens twee scholen overbodig zullen worden.

Waarom onze school?, zullen veel ouders van kinderen op de Jozefsschool hebben gedacht. Een logische vraag.  Een vraag ook die belangentegenstellingen oproept. Tussen de SKOV en de ouders van de school bijvoorbeeld. Ze hebben beiden hun argumenten en de sluiten niet op elkaar aan.

Heeft de SKOV de best denkbare beslissing genomen en is die beslissing onontkoombaar? Ik weet het eerlijk gezegd niet. Wat me interesseert is hoe de belangen tegen elkaar zijn afgewogen en hoe inzichtelijk en acceptabel dat voor alle betrokkenen is. De ouders van de Jozefsschool vinden in ieder geval dat er een andere beslissing moet worden genomen. Daar is beslist iets bijzonders mee aan de hand. Ze benadrukken de bijzondere sfeer die er op school heerst en zijn daar zo aan gehecht dat ze voor het behoud van de school in actie zijn gekomen en medestanders zoeken. Er is een facebookpagina geopend waar al meer dan 1600 ‘likes’ staan. Daarnaast is er het tekenen van een petitie mogelijk gemaakt die al door meer dan 500 mensen is ondertekend.

De rijksoverheid houdt rekening met dalende leerlingaantallen en heeft in één van de publicaties die ik daarover las laten weten dat een basisschool met 150 leerlingen zelfstandig kan voortbestaan: “Ter illustratie wordt ook de effecten van een opheffingsnorm van 150 leerlingen gepresenteerd omdat uit studies blijkt dat dit ongeveer het minimum aantal leerlingen is waarbij een school –gegeven de huidige bekostiging- bedrijfsmatig goed kan functioneren”. Dat is nog geen echt goed nieuws voor de Jozefsschool.  Bij de beoordeling voor het in stand houden van scholen, worden ook reisafstanden betrokken. Met de Nicolaas- en Kennedyschool op loopafstand, zit daar geen argument in. Er is wel iets mee aan de hand. Bij de spreiding van basisscholen in Volendam is er bij de bouw van de wijk ‘Middengebied’ iets mis gegaan. Er was gepland dat de Nicolaasschool daar heen zou gaan. Volgens insiders gaf de toenmalige CDA-wethouder er echter de voorkeur aan om in die wijk zo veel mogelijk woningen te bouwen. Er werd daarom een nieuwe Nicolaasschool (samen met de Kennedyschool)  aan de rand van de Oude Kom gebouwd. Alles bij elkaar te veel scholen op een kluitje en omdat de Jozefschool in een oud gebouw zit, heeft die kennelijk pech. Verder krijgt de nieuwe school in Broeckgouw vier extra klaslokalen. Die moeten ook vol. Alweer pech voor de Jozefsschool.

Ik steun de ouders van de Jozefsschool en heb ook de petitie getekend. Daar is een reden voor, ook al heb ik geen enkele binding met die school en ook geen belang bij haar voortbestaan. Mijn steun komt niet voort uit goedkope en goedbedoelde sympathie voor de actie van de ouders.

Wat mij betreft heeft het te maken met het al jarenlang gevoerde beleid door de SKOV die zelfstandig uitmaakt waar scholen komen of verdwijnen en de financiële uitkomsten van haar besluiten de hoogste prioriteit geeft. Omdat dit beleid voorschrijft dat klassen vol moeten zitten hebben ouders in Volendam geen vrije schoolkeuze en moeten ze soms accepteren dat hun kinderen op verschillende scholen zitten. Een uitkomst van dit beleid is ook dat de schoolorganisatie over een enorm vermogen beschikt dat volgens insiders de toch al aanzienlijke financiële reserves van de gemeente Edam-Volendam royaal overtreft.

Een uitvloeisel van dat beleid is ook dat ouders in feite niets te vertellen hebben. Zie bijvoorbeeld het persbericht van de SKOV over de sluiting van de Jozefsschool. Wat staat daar onder andere in?: “De Medezeggenschapsraad van de St Jozefsschool wordt in de gelegenheid gesteld een advies uit brengen aan het bestuur ten aanzien van dit voorgenomen besluit.” Mooi is dat. Daar staat eigenlijk dat de ter dood veroordeelde nog een laatste wens mag doen. Het is een calculerende vorm van formeel-juridische democratie. De SKOV kan niet anders dan haar beleid handhaven. Na dit persbericht zullen alle andere scholen zich met hand en tand verzetten tegen een verandering van het besluit omdat het anders hen kan treffen.

De ouders van de Jozefsschool breken eigenlijk met de traditie en cultuur van hun grootouders. Die accepteerden vroeger dit soort besluiten gelaten met de verzuchting ‘dat de hoge heren wel zullen weten wat ze doen’. Alleen al daarom zou iedereen die daar genoeg van heeft als signaal de petitie moeten tekenen.

Het is niet te verwachten dat de SKOV haar besluit als gevolg van de acties zal heroverwegen. Dat betekent dat de ouders van de Jozefsschool zich beter kunnen richten op de vraag hoe ze de school kunnen losmaken van de SKOV en zelfstandig of via een andere koepel kunnen voort zetten.  Er zijn minimaal 150 leerlingen nodig om een basisschool bedrijfsmatig gezond te kunnen exploiteren. Dat moet haalbaar zijn, zeker als de SKOV ze een bruidsschat meegeeft.

De ouders van de Jozefsschool kunnen historie schrijven. Ik hoop van harte dat het ze gaat lukken.

Als u tot nu toe heeft kunnen instemmen met dit verhaal, klik dan de link 'petitie' aan en teken die om op die manier ook uw stem te laten horen.

http://petities.nl/petitie/st-jozefschool-moet-blijven

Grondwaterproblemen in Volendamse wijk Munnikenveld

                                                         

KLADBLOK

Latrinevliegjes, schimmel, stank en waterrijke kruipruimten vergallen al een paar jaar het woonplezier van de bewoners van deze wijk die zo’n vijftig jaar oud is. Sinds de riolering enkele jaren geleden vernieuwd is, hebben de bewoners van deze wijk last van een te hoog grondwaterpeil.

Bij de aanleg van de wijk werd er onvoldoende rekening mee gehouden dat er voor de afvoer van grondwater sloten en vijvers nodig zijn. Ze zijn er niet. Dat heeft lang geen problemen gegeven. Dat was te danken aan het rioleringssysteem van gresbuizen die het te veel aan grondwater opzogen en afvoerden. Vanaf 2011 zijn de gresbuizen in de wijk vervangen door een rioleringssysteem van pvc-buizen. Vanaf dat moment verdween de drainerende werking van de gresbuizen en steeg het grondwaterpeil met alle vervelende gevolgen die daar bij horen.

"Dit gaat niet goed"

Bij de vernieuwing van het rioleringssysteem werd al van verschillende kanten gezegd: “Dit gaat niet goed”. De gemeente werd geadviseerd om naast het riool een drainagesysteem aan te leggen. De gemeente weigerde dat echter. In een recent interview zegt de verantwoordelijke ambtenaar daarover: “Als we het van tevoren hadden geweten, hadden we er gelijk op gereageerd”. Daarbij wijst hij er op dat drainage niet altijd de meest geschikte oplossing zou zijn.

Ik mis iedere vorm van deskundigheid op dit terrein, maar mij is gebleken dat er ernstige twijfel mag bestaan aan de deskundigheid van de gemeente. Je hoeft niet ver te zoeken om te ontdekken dat elders in het land er al eerder problemen zijn ontstaan wanneer gresbuizen door pvc worden vervangen. Of het nu zuinigheid of eigenwijsheid is geweest, duidelijk is dat de gemeente bij de vernieuwing van het rioleringssysteem bestaande kennis genegeerd heeft. Dit heeft onnodige overlast voor de bewoners veroorzaakt.

De gemeente gaat er nu wat aan doen. Er komt een ring van infiltratiebuizen om de wijk. Als dat niet afdoende is, wordt er mogelijk alsnog een drainage aangelegd. Omdat de grondwateroverlast onder woningen ook het gevolg is van het inklinken van de grond, adviseert de gemeente de bewoners om op eigen kosten de kruipruimtes op te hogen met zand, schelpen of schuimbeton. In combinatie met de infiltratiebuizen die de gemeente gaat aanleggen is dat misschien al voldoende.

Topdown

Ik heb er de nodige problemen mee. Op de eerste plaats met dat woord ‘misschien’. Het wijst er op dat de gemeente iets gaat proberen waarvan ze zelf nog niet met zekerheid weet dat het voldoende zal helpen. Het tweede probleem dat ik heb is dat de gemeente in de persoon van wethouder Kes een kant en klaar plan op tafel legt. Het zoveelste topdown-plan. De gemeenteraad van Edam-Volendam herhaalt al een aantal jaren dat het anders en publieksvriendelijker moet. Het had dan ook voor de hand gelegen als de gemeente eerst met de bewoners aan tafel was gaan zitten om samen met hen de plannen uit te werken. Zo kweek je acceptatie en maak je gebruik van de kennis en ervaringen onder de bewoners. De gemeente moet nu eerst maar eens met de bewoners in overleg gaa alvorens ze aan de slag gaat met de uitvoering van haar eigen plan. Het derde probleem is dat de bewoners geen enkele compensatie krijgen aangeboden voor de door de gemeente veroorzaakte overlast. De gemeente heeft formeel gelijk als ze stelt dat de woningeigenaar zelf verantwoordelijk is voor wat er op zijn eigen terrein gebeurt. Maar formeel gelijk hebben is niet hetzelfde als is sociale zin gelijk hebben. Bewoners hebben al vrij snel de problemen bij de gemeente aangekaart, maar hebben lang het gevoel gehad dat ze aan het lijntje werden gehouden.

Uiteindelijk is het Hoogheemraadschap de eindverantwoordelijke voor het grondwaterpeil. Iedereen betaalt daar een heffing voor en die wordt bovendien volgend jaar nog eens flink verhoogd. Het is ook bekend dat het Hoogheemraadschap wel van die gresbuizen af wil. Die voeren immers veel hemelwater dat in feite schoon is af naar de rioolwaterzuivering. Over de betrokkenheid van het Hoogheemraadschap bij de problemen in Munnikenveld wordt door de gemeente geen informatie gegeven. Daarnaast is het de vraag of er in meer wijken van Edam-Volendam vergelijkbare problemen zijn te verwachten. Insiders wijzen nu al op de problemen die te verwachten zijn bij de nieuwbouwwijk Broekgouw.

De gemeenteraad die er bij het college al heel lang op aandringt om uit haar ivoren toren te komen, heeft kennelijk nog steeds niet voldoende overtuigingskracht om het college te laten beseffen dat het menens is.

De begrotingsbehandeling (2014) in Edam-Volendam KLADBLOK EXTRA

                                                                          

De gemeenteraad van Edam-Volendam pleit al een aantal jaren voor een overzichtelijke en leesbare begroting. Er was dit jaar tevredenheid over de voortgang, maar volgens de gemeenteraad is het einddoel nog niet bereikt. Er ontbreekt nog te veel toelichting waardoor verschillen met de voorgaande begroting niet altijd inzichtelijk zijn.

De vergadering werd dit jaar geopend door een trotse burgemeester W. van Beek. Hij liet een aantal voorbeelden zien van de gedigitaliseerde begroting zoals die sinds kort te vinden is op de gemeentelijke website. Grafisch mooi vorm gegeven, maar je hebt toch nog wel een aantal muisklikken nodig om uit te vinden dat de gemeente bijvoorbeeld 25 procent winst maakt op het uitgeven van reisdocumenten.  Afdalen naar details - wat krijgt organisatie X aan subsidie bijvoorbeeld-  is nog onvoldoende mogelijk. Maar het begin voor een echte publieksbegroting is er.

‘Paarse’ coup zette sfeer

Bij zo’n begrotingsbehandeling krijg je soms ook inzicht in huiselijke gewoonten. Sommigen hadden hun pyjama al aan of lagen zelfs al in bed toen ze laat in de avond die voorafging aan de begrotingsbehandeling kennis namen van het gezamenlijke amendement van VVD, PvdA en GroenLinks om het aangekochte complex van HHNK te bestemmen voor ambtenarenhuisvesting. Het betrof een zorgvuldig uitgedachte overvalstrategie die beoogde een einde te maken aan het lang slepende debat over de huisvesting van ambtenaren. Het tot een stellingenoorlog uitgegroeide debat eindigde in de vergadering in een langdurige en nogal hypocriete mopperpartij over ‘zorgvuldigheid’ die de coupplegers zou ontbreken. Van wie zijn pyjama al aan heeft, kun je kennelijk niet vergen dat hij of zij nog een paar uurtjes doorwerkt om de volgende dag fris van de lever commentaar te leveren op de inhoud van het voorstel. Er zal beseft zijn dat het zinloos zou zijn geweest. De coupplegers hadden een democratische meerderheid. Liefhebbers van de Deense serie ‘Borgen’ zullen de situatie ongetwijfeld herkend hebben als een van de klassieke voorbeelden van het spel om de knikkers. Vincent Tuyp (de beoogde fractievoorzitter van het CDA)  noemde de overval ‘Noord-Koreaans’. Een vergelijking die in alle opzichten mank ging en daarom te sterk een emotie onder woorden bracht waar met gratie verliezen ook een mogelijke keuze was geweest.

Algemene beschouwingen

Het eerste rondje is altijd voor de fractievoorzitters die hun visie geven op de begroting en het beleid. Het is een uitstekende gelegenheid voor politieke partijen om zich te profileren. Zorgen en wensen geven aan waar een partij voor staat. De hoofdprijs voor politieke beschouwingen gaat wat mij betreft naar Nico van Straalen die als fractievoorzitter van GroenLinks met een aantal onderwerpen boven de partijpolitiek uitsteeg en het college gewetensvol vanuit een helikopterview de maat nam. “Koersvast is het motto van de begroting, maar wat is de koers eigenlijk?”, was een van zijn vragen. Ook vond hij dat het college nog heel veel werk had te doen bij het verbreden van het draagvlak voor de fusie met Zeevang. Wim Runderkamp van de VVD was een goede tweede. Zijn boodschap aan het college: “meer regisseren, minder besturen”, verwoordde goed waar een groot deel van de raad problemen zag met het gebrek aan luistervaardigheid en empathie bij het college. Loek Kras, kennelijk nog aangedaan door de coup, bakte er helemaal niets van en had een verhaal zonder kop en staart. Janneke Rijpstra (PvdA) interpelleerde met de vraag of wat hij ter berde bracht wel tot de algemene beschouwingen kon worden gerekend.

Ondanks allerlei detailverschillen leek er over een aantal actuele kwesties brede overeenstemming te bestaan. Trots op een sluitende begroting waarvan de lastenstijging voor inwoners lager is dan de inflatie. Geen megalomane verbouwing van het dorpshart. Keuze voor duurzaamheid. Verhoging van de toeristenbelastingen. Sterk maken voor de derde ontsluitingsweg. Handhaven van voorzieningen bij bezuinigingen en keuze voor weg onderlangs bij de aanpassing van het dijkprofiel.

Amendementen en moties

Voorstellen van fracties om de begroting te wijzigen of het college opdrachten mee te geven kleuren meestal de debatten. Het amendement van de coupplegers om ambtenaren te huisvesten in het HHNK-complex hing als een schaduw over de hele dag. Alle pogingen van CDA, VD|80 en Lijst Kras om de discussie te verplaatsen naar de reguliere raadsvergadering op 28 november, zoals was gepland, strandden op de vastberadenheid van de indieners.  Wim Runderkamp (VVD) die als woordvoerder van de ‘paarse bende’ optrad, maakte het zichzelf niet moeilijk. Hij gebruikte nog net niet de slotzin van de Rijdende Rechter: “dit is het en daarmee zult u het moeten doen”, maar daar kwam zijn verdediging wel op neer.

Ik kan er vrede mee hebben. Het onderwerp was uitgegroeid tot een onmogelijk dilemma dat alleen nog de keuze liet uit twee kwaden. De voorafgaande discussie ging eigenlijk niet meer om de beste keuze, maar om de plaats van vestiging. Een discussie die op verschillende manieren volledig ontaard was.

Sommige moties/amendementen verdienen het om genoemd te worden. Bijvoorbeeld het voorstel van VD|80 om gebouwen in gemeentelijk bezit af te stoten als die niet tot de kerntaak behoren. De motie werd unaniem aangenomen. Gebruikers van dat soort gebouwen mogen zich dus zorgen gaan maken. De PvdA had enkele voorstellen die goed passen bij mijn voorkeur om de partij als ‘grachtengordelpartij’ te omschrijven. In het oude Edam zijn brandweerkranen voorzien van beschermingsconstructies die niet passen in het historische beeld. Daar moet de gemeente wat aan doen.  Een ander probleem dat de PvdA inbracht was dat de werkgroep ‘Open Monumentendag’ het bijltje er bij neer had gegooid vanwege het ervaren gebrek aan ambtelijke ondersteuning. Daar moet de gemeente ook wat aan doen! Met dit soort moties profileert de PvdA zich voortdurend als een lokale belangenpartij (Oud Edam) die het bijna opgegeven heeft om stemmen te werven voor haar sociaal democratisch gedachtengoed. Redden ze het wel zonder voldoende ambtelijke ondersteuning?, zou hierbij een ondeugende vraag zijn.

VVD’r Kees Sier wist de negatieve aandacht op zich te vestigen met een voorstel om het peuterspeelzaalwerk in de gemeente over te dragen aan een commerciële instelling. Vreemd dat zijn fractie dat de indiening van dat voorstel steunde. Belangenbehartiging voor commerciële partijen is bepaald  geen algemeen belang. Daarnaast heeft de VVD zich niet gerealiseerd dat zo’n voorstel slecht zou kunnen vallen. Na een lichte verdediging door Sier, werd het voorstel weer ingetrokken.

Ook de handhavers van de veiligheid in de gemeente moesten het ontgelden. De door het college voorgestelde uitbreiding van het aantal BOA-ambtenaren ten behoeve van het toezicht op de handhaving van de drank- en horecawet, werd afgewezen. Die nieuwe taak voor de buitengewone opsporing ambtenaren moet met de bestaande bemanning worden uitgevoerd.

Het voorstel van VD|80 om subsidie aan te vragen voor de voorbereiding van de aanleg van de derde ontsluitingsweg werd me iets te snel door de hele raad omarmd. Die ontsluitingsweg brengt ook het Purmerends industriegebied op fietsafstand. Voor een aantal partijen zou dat een mooie gelegenheid zijn geweest om verplaatsing van overlast gevende industrie in de gemeente aan de orde te stellen.

De kracht van de ‘paarse combinatie’ bleek bij een aantal door hen samen ingediende voorstellen, waarvan de meeste van technische aard waren. Een uitzondering was het voorstel om stevig op de verslavingszorg te bezuinigen. Ondanks gesputter van het college, gebruikten ze hun aaneengesmede meerderheid om de voorstellen aangenomen te krijgen.  De nieuwe combinatie maakt, voor zover ze onderling overeenstemming hebben bereikt, sinds kort de dienst uit in de gemeenteraad. Hun wil is wet. Dat geeft verantwoordelijkheden en daarvan lijken ze zich bewust te zijn. Maar wat mij vooral benieuwd is of er onderling deals zijn gesloten om de samenwerking mogelijk te maken.

Verkiezingen

Ook die speelden een rol. Een paar partijen liet weten zich in de algemene beschouwingen te beperken omdat ze nog niet veel wilden prijsgeven over hun verkiezingsprogramma. Het CDA heeft inmiddels, als eerste, haar verkiezingsprogramma gepubliceerd en het is duidelijk geworden dat ze daar in het begrotingsdebat al een voorschot op heeft genomen. Niet iedere partij lijkt al zover te zijn. De vraag is of de machtsgreep van de combinatie VVD/PvdA/GrL een intentie laat zien die verder gaat dan een samenwerking bij de begrotingsbehandeling. De opzet lijkt te zijn om VD|80 uit te sluiten van een verdere bijdrage aan het bestuur en wat mij betreft is dat niet ongewenst. De wethouders van die partij hebben hun verdiensten, maar zijn niet in staat geweest om op voldoende wijze te communiceren met de bevolking. Dat heeft veel weerstand opgeleverd die de reputatie van het bestuur geen goed heeft gedaan. De laatsten die dat lijken in te zien zijn de fractieleden van VD|80. Bij de komende verkiezingen zal het kunnen gaan over de stijl van besturen en de keuze voor een stijl die de burger meer ruimte geeft, dat lijkt me belangrijker dan de vraag welke kom de toon aangeeft.

Incidentje en kroketten

Bij alle beschouwingen over een meer burgervriendelijke gemeente leek het me vanzelfsprekend dat ik, als een van de weinige burgers die bij de begrotingsbehandeling aanwezig was, wel recht had op twee broodjes uit de enorme stapel die voor de lunch beschikbaar was. Niet dus. Terwijl ik bezig was om raadsleden over te halen om daarover een motie in te dienen, werd het probleem opgelost. Maar het had natuurlijk nooit een probleem mogen worden.

Teleurgesteld ben ik ook. Ik heb niemand kunnen vinden die bereid is om een krokettenmotie in te dienen. Op de reguliere vergaderingen van de gemeenteraad krijg je in de pauze, ’s avonds om een uur of tien, een gevulde koek. Dit slaapverwekkend geheime wapen van het zittende college is mij een doorn in het oog. Bij de komende verkiezingen gaat mijn stem, ingegeven door ‘onderbuik gevoelens’,  naar de partij die kroketten met een knipoog opneemt in zijn verkiezingsprogramma als symbool voor het nieuwe beleid.

(er is ook een verslag van de begrotingsbehandeling 2013 van vorig jaar)

Nieuwe ‘paarse’ coalitie maakt de dienst uit in gemeenteraad Edam-Volendam

KLADBLOK

                                                                       

Een combinatie van VVD, PvdA en GroenLinks heeft gisteravond  de andere partijen in de gemeenteraad een voorstel gestuurd om het voormalige kantoorcomplex  van Uitwaterende Sluizen, dat al enige jaren in het bezit is van de gemeente Edam-Volendam, voor de middellange termijn te bestemmen voor ambtenarenhuisvesting. Daarnaast moet de kantoorlocatie van de gemeente aan de Mgr.Veermanlaan verkocht worden.

Vandaag kwam dat voorstel tijdens de begrotingbehandeling in de vorm van een amendement aan de orde. Toen ik vanmorgen net voor de aanvang van de vergadering van de gemeenteraad binnenkwam was het al duidelijk. Er liepen mensen rond met het begin van verbijstering op het gezicht terwijl anderen verslagen berusting uitstraalden. De gevormde ‘paarse coalitie’ heeft met één stem de meerderheid in de gemeenteraad. Die heeft ze vandaag dan ook uitgebuit. Er waren een aantal andere amendementen van dit ‘paarse’ blok en de andere partijen en de coalitie moesten tandenknarsend toezien dat ze met hun meerderheid alles aangenomen kregen. Ook het college, of wat daarvan in Edam-Volendam nog over is, leek niet al te gelukkig met de gang van zaken.

Er liepen twee spelletjes door elkaar in deze gemeenteraadsvergadering. Wie krijgt de schuld dat de oude coalitie van CDA, PvdA en Volendam|80 uit elkaar is gevallen. Betrokken partijen houden er verschillende lezingen op na wat nogal eens tot een aanvaring leidde tussen de PvdA en Volendam|80.  De laatste partij zal zich na vandaag wel afvragen welk risico ze heeft genomen om van de huisvesting van ambtenaren een halszaak te maken. Ze kreeg het lid op de neus en behoorde vandaag tot de grote verliezers. De partij die graag uitstraalt: ‘we run this town’,  zag vandaag zijn macht verdampen.

Met het besluit over de ambtenarenhuisvesting kwam een einde aan een paar jaar kostbaar getouwtrek over de te maken keuzen. De posities lagen onwrikbaar vast en het besluit van vandaag was dan ook een doorbraak in een dossier dat al veel irritatie heeft veroorzaakt. Is het een gelukkig besluit? Dat zal de toekomst leren. Het belangrijkst argument van de ‘paarse coalitie’ is dat het nu al een paar jaar leeg staat en dat het alleen maar geld kost. Het zou me niet verbazen als dat straks ook het geval zal zijn met het af te stoten pand aan de Mgr. Veermanlaan. De grondfout is nog steeds de gretigheid waarmee de gemeenteraad een paar jaar geleden instemde met de aankoop van de panden van Uitwaterende Sluizen dat naar Alkmaar vertrok. Bij dat besluit heeft niemand de consequenties en risico’s overzien. Het besluit tot huisvesting van ambtenaren in Edam heeft echter een zekere logica.

Logica in de politiek is zeldzaam. Zeker in dit geval. De verliezende partijen zullen het etaleren als een machtsgreep vanuit de kern Edam en een verlies voor Volendam. Het is jammer dat het op deze manier opgelost heeft moeten worden. Als de gemeenteraad er samen niet uitkomt had het voor de hand gelegen om de bevolking er zich over uit te laten spreken via een raadgevend referendum. Ook daar zat een risico aan vast, het veel grotere bevolkingsaantal van Volendam zou de keuze voor huisvesting van ambtenaren in Edam massaal hebben afgewezen. Maar ook dat is democratie.  

Het CDA en Volendam|80 probeerden de zaak nog te redden met een voorstel om de omstreden panden per direct te koop te zetten. Het was kansloos. De eenmanspartij Lijst Kras kwam klem te zitten in deze krachtmeting en slaagde er niet in een eigen gezicht te laten zien. Ze stemde dan ook mee met het CDA en Volendam|80 die bij de komende gemeenteraadsverkiezingen haar grootste concurrenten zijn.  De kleine partij kan rekenen op een toenemende gunst van de kiezer omdat ze al meerdere keren op nam voor de door het beleid van het gemeentebestuur in de knel komende groepen en personen. Vandaag werd duidelijk dat ze daar te veel op leunt en verder nog een te weinig onderscheidend politiek profiel heeft.

Een ding is zeker. Er komen interessante verkiezingen aan in de gemeente Edam-Volendam. Er zal flink moeten worden gewerkt om de gunst van de kiezer te verwerven. Als de partijen echter het hoofd niet koel houden, konden het wel eens ‘Amerikaanse’ verkiezingen worden, waarbij partijen elkaar flink zwart maken. Het huidige Volendam|80 heeft al laten zien dat ze daar niet afkerig van is. Nu er een beslissing voor de ambtenarenhuisvesting is gevallen, zou deze partij dat wel eens kunnen uitbuiten in een minder frisse campagne onder het motto: ‘Volendam let op uw saeck’.

 .

KLADBLOK extra: Gaat verpleeghuis de Gouwzee in Volendam dicht?

                                                                     

   

Onder de bevolking van Volendam en onder personeelsleden van de Gouwzee bestaat onrust over de toekomst van het verpleeghuis. Voor mij een goede reden om op onderzoek uit te gaan.

Er is in ieder geval iets aan de hand. Toen ik de locatiemanager vroeg naar de toekomst van het verpleeghuis, liet hij me weten dat hem dat –op dit moment- onbekend is. Hij was het niet met me eens dat die uitspraak nieuws oplevert, maar dat is natuurlijk wel het geval.

Binnen Volendam leeft de algemene verwachting dat de Gouwzee, na verbouwing, zijn bestemming als verpleeghuis zal houden. Zo staat het ook min of meer in de intentieverklaring die de gemeente Edam-Volendam in 2010 met de stichting Zorgcirkel sloot. Die verwachting lijkt niet meer gewettigd. Als de locatiemanager aangeeft dat hij het –op dit moment- ook niet weet wat er met de Gouwzee zal gebeuren, staat het vast dat de toekomst van het verpleeghuis niet onbedreigd is. In de geruchtvorming gaat het verhaal dat de Gouwzee wel verbouwd zal worden, maar dan tot luxe seniorenflats. Ik heb niemand gevonden die dat kan bevestigen of kan ontkennen.

Ook onder het personeel van het verpleeghuis bestaat onrust. Uit die kringen verneem ik dat hen advies is gegeven om naar iets anders uit te kijken. De leiding van het verpleeghuis ontkent dat hiervan sprake is. De situatie geeft echter wel te denken. De psycho-geriatrische verpleegden uit de Gouwzee zullen verhuizen naar het geheel nieuw herbouwde Sint Nicolaashof dat 60 verpleeghuisplaatsen krijgt. Wat de andere patiënten van de Gouwzee, met name de patiënten met fysieke aandoeningen, te wachten staat is onbekend en de vraag of ze ooit zullen kunnen terugkeren naar een verbouwde Gouwzee, kan op dit ogenblik niemand beantwoorden. Op dit ogenblik hebben personeelsleden de mogelijke keuze om elders in de provincie bij de Zorgcirkel aan de slag te gaan en als ze dat niet past, zit er inderdaad niets anders op dan wat anders te zoeken.

Edam-Volendam kent als gemeente nu 850 inwoners met een AWBZ-indicatie. Men verwacht dat het aantal ouderen in de gemeente de komende jaren stijgt  van 1400 nu tot 4800 binnen dertig jaar. Dat zal betekenen dat ook de behoefte aan verpleeghuisplaatsen verder zal stijgen.  In de Volendamse traditie zorgen kinderen zo lang mogelijk voor hun eigen ouders. Als die onvermijdelijk naar het verpleeghuis gaan, kunnen ze als regel rekenen op minimaal één bezoek per dag van kinderen en kleinkinderen. Volendammers willen hun ouders daarom in een verpleeghuis binnen de eigen gemeente.

In Volendam kan men dat echter niet meer zelf bepalen. In 2006 heeft men de eigen voorzieningen voor ouderen overgedragen aan de Stichting Zorgcirkel. Daar worden nu de beslissingen genomen. In die beslissingen spelen andere belangen en inzichten mee dan alleen de Volendamse. De gemeente mag dan in 2010 een intentie-overeenkomst met de Zorgcirkel hebben gesloten. Het papier heeft niet veel waarde meer gezien alle landelijke beleidswijzigingen sindsdien.

Het lijkt er op dat Cees de Wit, ex locatiemanager van de Gouwzee en thans lid van de werkgroep ‘Wonen, zorg en welzijn’ in een artikel in de NiVo al rekening heeft gehouden met zo’n scenario en de bevolking daar op voorbereidt. In dat artikel schrijft hij onder meer:

“De bomen groeien niet meer tot in de hemel. Als er geen geld meer is, dan moeten we naar oplossingen zoeken. Ouderen beseffen dat maar al tegoed, omdat ze de tijd van krapte en niet zelden armoede hebben meegemaakt. Zij weten als geen ander wat dat betekent. Ik heb soms het gevoel dat het maar moeilijk tot ons doordringt dat het echt anders moet. Het CDA gaat zijn verantwoordelijkheid niet uit de weg. Het maakt keuzen. Niet zo maar, maar keuzen omdat het moet.”

Hiermee lijkt hij te zeggen dat de bevolking zich er maar bij moet neerleggen en dat de ouderen daar wel begrip voor zullen hebben. Je zou bijna gaan denken dat Cees de Wit hier met zijn CDA-pet op als spindoctor aan het werk is om de bevolking voor te bereiden op een andere bestemming voor de Gouwzee.

Met de begrotingsbehandeling en de verkiezingen in het vooruitzicht is het te hopen dat het gemeentebestuur en de politieke partijen zich gaan inzetten voor het behoud van een zo groot mogelijke verpleeghuiscapaciteit in de gemeente. Die hoeft dat niet machteloos over te laten aan de Zorgcirkel. Nieuwe taken van de gemeente op het terrein van Zorg, Welzijn en Wonen geven haar voldoende invloed.