 |
| Eerste nieuwe huurwoningen sinds 25 jaar |
In de Nivo,
het weekblad van Volendam, van 26
november 2014, plaatste de lokale partij VD|80 een brief, soort noodkreet, aan
de Minister van Volkshuisvesting Stef Blok. Aanleiding daartoe was de opdracht
van de Rijksoverheid aan de gemeente om een aantal asielzoekers te huisvesten.
VD|80 wees de minister er op dat in Volendam slechts 13% van het aantal
woningen huurwoningen betrof en dat het nu al een probleem zou zijn om voor
urgente gevallen tijdig een woning aan te wijzen.
Voor mij was
dat reden om eens wat dieper in het woningbouwbeleid te duiken. Waarom zijn er
zo weinig huurwoningen? Bij de eerste bevinding bleek al dat VD|80 de zaken
niet helemaal zuiver benoemt. Het aantal huurwoningen in de kern Edam bedraagt
bijvoorbeeld ongeveer 25% van het aantal woningen. Voor de hele gemeente zou
het percentage van 13% hoger uitvallen.
De Edamse
huurwoningen vallen onder de Wooncompagnie een regionale verhuurder, in
Volendam wordt de taak uitgevoerd door de eigen woningbouwstichting De
Vooruitgang.
De Vooruitgang, de financiën nader
bekeken
De
woningbouwstichting publiceert haar jaarverslagen op de eigen website en kan,
ook vanwege de uitvoerigheid van de jaarverslagen, transparant worden genoemd.
De stichting zit er warmpjes bij, ze heeft overeenkomstig onderstaand staatje
een royaal eigen vermogen.
2010 19.182.293,-
2011 24.495.000,-
2012 28.244.081,-
2013 25.257.103,-
In 2009 en
2013 heeft de stichting bij elkaar ongeveer 13 miljoen van het vermogen
afgeboekt in verband met de onrendabele top van nieuwe investeringen (o.a.
Julianaweg en Siriusplein).
Ten opzichte
van het eigen woningbezit dat getaxeerd wordt op ongeveer 60 miljoen, kan het
vermogen aanzienlijk worden genoemd. Jaarlijks
kan de stichting rekenen op een batig saldo op de exploitatie van enkele
miljoenen op een jaaromzet van ongeveer 7 miljoen.
De door de
gemeente berekende WOZ-waarde is iets meer dan het drievoudige van de 60
miljoen waarop de Vooruitgang het eigen bezit taxeert.
Het woningbezit en het beleid
Met ingang
van 2014 heeft de stichting het volgende aantal woningen:
Eengezinswoningen 329
Flats 607
Kl. Eengezinswoningen 43
Aanleunwoningen 181
Totaal 1159
De
Vooruitgang voert haar taak als sociale huisvester in nauw overleg met het
bestuur van de Gemeente uit. De laatste jaren is er bijzondere aandacht geweest
voor de uitbreiding van het aantal seniorenwoningen in verband met de
toenemende vergrijzing.
Er bestaat
dus geen beleid om het aantal eengezinswoningen te verhogen. Op pagina 49 van
het jaarverslag staat: “In 2013 zijn vier woningen verkocht (aan de huurder, pl). In 2010 is besloten
dat verkoop mogelijk is als de Vooruitgang de gelegenheid krijgt nieuwe eengezinswoningen
te bouwen zodat het aantal
eengezinswoningen gelijk blijft.
Krappe Huurmarkt
De Vooruitgang
noemt de huurmarkt zelf ook krap (pagina 48). Dat blijkt ook wel uit het aantal
woningzoekenden. Het jaarverslag meldt
dat er 464 woningzoekenden zijn. Gewezen wordt op de sterke stijging van het
aantal woningzoekenden in de categorie 35-54 jaar en de categorie 18-34 jaar.
Rekenkundig
komen er jaarlijks gemiddeld 75 huurwoningen vrij voor woningzoekenden. Dat
zijn er veel te weinig. Zelf schrijft de Vooruitgang daarover: “Doordat het aantal woningzoekenden stijgt,
zullen de wachttijden bij de Vooruitgang oplopen (pagina 46)”. Theoretisch
schat ik dat het wachten op een eengezinswoning wel eens zo’n jaar of vijf zou
kunnen zijn. Dat dit een probleem veroorzaakt mag ook al blijken uit het feit
dat een aantal Volendamse gezinnen uit ‘arre moede’ op zoek is gegaan naar een
huurwoning in Edam.
Krappe huurmarkt is het gevolg van
beleid
Uit het
jaarverslag kan de conclusie worden getrokken dat de krapte zich vooral
voordoet bij eengezinswoningen. Terwijl er voldoende aandacht is voor
seniorenhuisvesting, ontbreekt die voor gezinnen die op zoek zijn naar een
huurwoning. Dat mag merkwaardig worden genoemd. Er zijn meerdere
maatschappelijke ontwikkelingen (denk aan echtscheidingen, werkeloosheid,
faillissementen e.d.) die de behoefte aan huurwoningen doen toenemen.
Als er al in
geen 25 jaar in nieuwe wijken geen nieuwe huurwoningen zijn gebouwd voor
gezinnen, kan dat maar één ding betekenen. Het is bewust beleid. Huurwoningen
verminderen het aantal koopwoningen. Het krappe beleid is er op gericht om de
markt van woningzoekenden richting koopwoning te duwen.
Dat er geen
of weinig behoefte zou zijn aan huurwoningen wordt in ieder geval door recente
cijfers niet gestaafd.
Moet het beleid om?
Niet alleen
het verzoek van VD|80 aan minister Blok om het aantal toe te wijzen
asielzoekers te verkleinen in verband met de krappe huurmarkt, maar ook het
aantal woningzoekenden op de wachtlijst van de Vooruitgang wijst er op dat in
het verleden de beleidsprioriteiten verkeerd zijn gesteld. Dat is niet alleen
te wijten aan de Vooruitgang die te weinig heeft gevochten om haar taak zo goed
mogelijk te kunnen vervullen. Het is beslist ook aan het gemeentebestuur te
wijten dat er een groeiend tekort is aan eengezinswoningen.
Het beleid
moet om. Ik kijk met belangstelling uit naar de verkiezingsprogramma’s die in
voorbereiding zijn voor de gemeenteraadsverkiezingen in november 2015, maar het
zou beter zijn als de politieke partijen die in de gemeenteraad vertegenwoordigd
zijn eerder van zich laten horen. Geld is het probleem niet. Zowel de gemeente
zelf als de Vooruitgang beschikken over welgevulde buidels.
