Edam-Volendam tegen Zeevang eindigde in 0-2

Misschien was het maar goed dat de raadsvergaderingen in Edam-Volendam nog steeds niet live op de lokale televisiezender te zien zijn. De voor een deel gecombineerde  (met Zeevang) raadsvergadering van 30 oktober zou in menig huiskamer met ontsteltenis zijn ontvangen. In veel opzichten was er sprake van een dieptepunt in de geschiedenis van de raadsvergaderingen van de gemeente Edam-Volendam.

What’s a name?

Het is de vraag die Juliet aan Romeo stelt in het bekende drama van Shakespeare. Het gaat er niet om hoe iemand heet, maar om wie hij is, verzucht Juliet omdat ze niet met Romeo mag trouwen omdat hij lid is van een rivaliserende familie. Maar in de gecombineerde raadsvergadering van de gemeenteraden van Edam-Volendam en Zeevang over de naam van de fusiegemeente bleek de keuze van de naam voor de nieuwe gemeente goed voor een drama in meerdere bedrijven. Rivaliteit om een naam. De fracties van de raad van Zeevang lieten op welsprekende wijze weten dat ze –alles afwegende- konden instemmen met het collegevoorstel om de naam Edam-Volendam te handhaven.  De raadsleden van Edam-Volendam hadden zich kunnen optrekken aan dit voorbeeld van doordachtheid en welsprekendheid. Maar aan  de neiging tot platvoersheid, gekissbis om niks en overwegend gebrek aan diepgang valt, zo bleek, weinig te veranderen. Dat bracht de stand op 0-1 voor Zeevang. Het waren vooral de fractieleiders van Lijst Kras (Loek Kras) en VD|80 (Nico Karhof) die op negatieve wijze de toon zetten met hun pleidooi voor de naam ‘Volendam-Edam’. Beide fracties stemden merkwaardig genoeg tegen het collegevoorstel, terwijl ze daar zelf deel van uit maken. Vooral Karhof (VD|80) maakte het bont. De man die mij  interesseert vanwege zijn onbekommerd gebruik van drog- en doelredeneringen, betoogde op geringschattende wijze dat de toevoeging van Edam achter de naam Volendam nog net kon. Hij zei daarna nog net niet dat Zeevang eigenlijk een soort Assepoester was die wel in de keuken kon slapen, maar het kwam er wel op neer. Het was gênant. De raadsleden van Zeevang reageerden op ingehouden wijze maar spraken wel hun teleurstelling uit over een gang van zaken die weinig beloften voor de toekomst inhoudt. Wim Runderkamp (fractievoorzitter VVD) plaatse nog geïrriteerd een korte interruptie om beide partijen te beschuldigen van het opvoeren van een spel voor de bühne. Wat mij betreft had hij de gelegenheid mogen aangrijpen om ze er eens uitgebreid op te wijzen dat in een bijeenkomst van volksvertegenwoordigers enig niveau wel gewenst is.

Een stuntelende wethoudster

‘Transities in het sociale domein’, dat kunnen ze allemaal zonder haperingen in één adem uitspreken. Voor mij was het echter moeilijk om vast te stellen hoeveel van de sprekers werkelijk begrepen waar het om ging bij de behandeling van de WMO, participatiewet en Jeugdopvang. Ook dit onderwerp werd in een gecombineerde vergadering besproken en ook hierbij kwamen de raadsleden van Zeevang het best beslagen ten ijs. De stand werd 0-2 in het voordeel van Zeevang. Vooral de inbreng van de PvdA (Voerman) viel op. Voerman is een voorbeeld van wat in de raad van Edam-Volendam ontbreekt. Iemand met gezag die goed voorbereid de toon kan zetten. Ze wees op knelpunten (kostendelersproblematiek) , ze wees er op dat in de stukken de visie ontbrak op hoe de uitvoering van alle regels tot zijn recht zou komen in het landelijk gebied en pleitte voor een tijdige evaluatie. Het geluid dat er in algemene zin weinig viel te zeggen vanwege het ontbreken van financiële kaders bij de plannen, was algemeen.

Wethouder Kroon-Sombroek (CDA) had heel veel moeite met het beantwoorden van de vragen die op zich niet zo moeilijk waren. In een onsamenhangend en soms gemompeld betoog liet ze blijken onvoldoende boven de materie te staan en zich in details (die niet allemaal ter zake waren) te verliezen. De algemene lof voor de ambtelijke voorbereiding kreeg zo een schrille toon. Burgemeester van Beek kwam haar enkele keren te hulp om er wat meer lijn in te brengen. Gelukkig is er een bekwame ambtelijke staf voor deze onderwerpen. Mevrouw Voerman kreeg echter geen helder antwoord op haar zorg over hoe het met al die regelingen zal gaan in het landelijk gebied. Dat maakte duidelijk dat bij het vele werk dat in de voorbereiding van de fusie wordt gestoken het besef ontbreek dat er veel kernen bij komen met een sociaal en economisch geheel andere structuur en cultuur.

Baanstede en de vogels in de lucht

De sociale werkplaats Baanstede wordt afgebouwd en om te voorkomen dat de werknemers voortaan achter de geraniums moeten blijven zitten moeten ze worden ondergebracht bij bestaande bedrijven. De nota waarin dat allemaal stond beschreven was op zijn zachtst gezegd nogal optimistisch terwijl de voor de beoordeling belangrijke financiële kaders ontbraken. De raad sprak zijn zorgen uit en liet het daarbij. Niemand die met zijn vuist op tafel sloeg om duidelijk te maken dat met zo’n vaag plan er weinig garanties waren voor de mensen waar ander werk voor moet worden gezocht. Voor een aantal raadsleden, bijvoorbeeld van het CDA, was het onduidelijk of het ging om een scenariokeuze of een besluit over de uitvoering van voorstellen. Als toeschouwer vraag je je dan af op de stukken goed zijn gelezen. Vooral bij dit onderwerp viel me op dat de fractie van LK uit vier stuurs kijkende heren bestaat die visueel door de enige dame in de fractie gescheiden zijn van hun fractievoorzitter. Ze komen niet aan het woord. Loek Kras voert bij alle onderwerpen het woord in zijn onnavolgbaar ‘krassiaans’. Kan hij delegeren, vraag je je dan af.

Herbenoeming Burgemeester

Vanwege een besloten gedeelte van de vergadering moest iedereen, behalve de raadsleden de raadszaal verlaten. We mochten zelfs niet weten wat het onderwerp was. Later bleek het om het voorstel te gaan om burgemeester Willem van Beek voor te dragen voor herbenoeming tot de fusiedatum van 1 januari 2016. De stemming over dat onderwerp was wel openbaar en de gemeenteraad koos unaniem voor herbenoeming. Loek Kras van Lijst Kras brak daarna uit in een spontane lofrede die zich het best laat samenvatten in de aanhef van het lied: “Zo’n goeie hebben we nog nooit gehad”. Daar denk ik toch echt heel anders over. Willem van Beek is een aimabel mens, maar het is hem  nooit gelukt om de burgervader te worden die bekend werd om zijn verbindend vermogen. Wel staat hij bekend als een gewiekste bureaucraat en geslepen technocraat zonder duidelijke lijn, tenzij laissez faire een lijn is. Het onveilige werkklimaat op het Stadskantoor is er onder hem niet veiliger op geworden. Samen met zijn gemeentesecretaris is hij verantwoordelijk geweest voor een aantal personeelsdossiers die vragen opriepen en oproepen. Een echt einde is daar nog niet aan gekomen. Ook het van een weinig werkend geweten blijk gevende adviesbureau Van Kleef&Partners, kennissen van Van Beek, is nog steeds actief op het Stadskantoor. De enorme flaters van dit bureau in de zaak CB zijn kennelijk met de mantel der liefde bedekt. Het gebrek aan bindend vermogen bleek ook bij de volkomen uit de hand gelopen discussie over de huisvesting van ambtenaren. In mijn ogen zou de fusie een goede gelegenheid zijn om uit te kijken naar een burgemeester die dat bindend vermogen wel heeft.

Zelfs Kes raakte de draad kwijt

En dat mag natuurlijk wel in de krant. Bij een simpel onderwerp, de om juridische redenen gewenst herziening van een eerder besluit, lukte het haar niet om het verschil tussen de oude en nieuwe tekst duidelijk te maken. Ik kan het haar niet echt euvel duiden. Het paste volkomen bij de sfeer van de rommelige vergadering. Opvallend was verder dat er één punt van de agenda werd afgevoerd. Het onderwerp ‘uitbreiding Don Bosco’ werd niet besproken omdat daar geen tijd meer voor zou zijn. Met nadruk werd er nog eens op gewezen dat het om procedurele en niet om inhoudelijke redenen ging. Die nadruk maakte me wantrouwig omdat ik ook al de indruk had dat het van tevoren was afgesproken.

Wordt het tijd om camera’s op te hangen in de raadszaal? Wat mij betreft is dat de hoogste tijd. De gemeenteraad controleert het college en de bevolking moet de gemeenteraad kunnen controleren. De berichtgeving in kranten over hun doen en laten laat wat mij betreft te wensen over. Bij een beter toezicht uit de bevolking zou de gemeenteraad zich wel eens beter kunnen gaan gedragen, al betwijfel ik of de raad van Edam-Volendam in deze samenstelling ooit het niveau van de gemeenteraad van Zeevang haalt.